Astronautët e bllokuar prej nëntë muajsh në hapësirë kthehen në Tokë

Astronautët e NASA-s Suni Williams dhe Butch Wilmore shkuan në atë që ishte menduar të ishte një mision tetë ditor në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës me një Boeing Starliner më 5 qershor 2024.

Ishte fluturimi i parë i këtij lloji me njerëz në bord dhe ishte një provë e krijuar për të parë se si funksiononte anija e re kozmike.

Sidoqoftë, çështjet teknike, duke përfshirë rrjedhjet e heliumit dhe keqfunksionimet e shtytësit, nënkuptonin që Starliner u bë i pasigurt për kthimin e tyre dhe u kthye në Tokë pa to. Në gusht, pas më shumë se dy muajsh në hapësirë, u mor vendimi që çifti të kthehej në Tokë në mars me një anije SpaceX.

Ndërkohë, Williams dhe Wilmore kanë vazhduar punën e tyre në bordin e ISS duke bërë kërkime, duke bërë shëtitje në hapësirë dhe duke u lidhur me video-call me shkollat për të edukuar fëmijët për jetën në hapësirë.

Si shkoi një mision nga tetë ditë në nëntë muaj

Kur Butch dhe Suni mbërritën në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës në qershor, plani ishte të qëndronin për vetëm tetë ditë. Ata po merrnin pjesë në fluturimin e parë provë me ekuipazh të anijes kozmike Starliner të Boeing.

Por kapsula pësoi disa probleme teknike gjatë rrugës për në stacionin hapësinor dhe u konsiderua shumë e rrezikshme për të çuar astronautët në shtëpi. Kjo kapsulë u kthye bosh në fillim të shtatorit, por kjo do të thoshte se Butch dhe Suni kishin nevojë për një udhëtim të ri në Tokë.

Kështu që NASA zgjodhi fluturimin tjetër të planifikuar: një kapsulë SpaceX që do të mbërrinte në fund të shtatorit. Fluturoi me dy astronautë në vend të katër, duke lënë dy vende të lira për kthimin e Butch dhe Sunit. E vetmja kapje ishte se ky kishte një mision të planifikuar gjashtë-mujor, duke zgjatur qëndrimin e astronautëve deri më tani.

Kush po i sjell në shtëpi dhe si?

Ekuipazhi i Starliner, Suni Williams dhe Butch Wilmore, së bashku me astronautin e NASA-s, Nick Hague dhe kozmonautin e Roscosmos, Aleksandr Gorbunov (të cilët kanë qenë në ISS veçmas) po kthehen sot në Tokë me një fluturim SpaceX.

Hague dhe Gorbunov mbërritën në ISS në një kapsulë SpaceX Dragon në shtator për një mision gjashtë mujor.

Ka vend për katër në atë kapsulë, kështu që tani që ata gjashtë muaj kanë përfunduar, ata, së bashku me Williams dhe Wilmore, janë gati të udhëtojnë përsëri në Tokë.

Pritet që kapsula të kthehet në Tokë rreth orës 22:00.

Kush janë Suni Williams dhe Butch Wilmore, dy astronautët e bllokuar?

Sunita “Suni” Williams

Suni u zgjodh si astronaute nga NASA në 1998 dhe është veterane e dy misioneve hapësinore përpara qëndrimit të saj aktual në ISS. Ajo gjithashtu ka punuar në Moskë me Agjencinë Hapësinore Ruse për kontributin rus në stacionin hapësinor.

Më pas ajo u degëzua për të punuar në divizionin e Robotikës. Williams kaloi gjithsej 322 ditë në hapësirë gjatë dy misioneve të saj të mëparshme. Me 50 orë e 40 minuta, ajo është e dyta në listën e kohës totale kumulative të ecjes në hapësirë nga një astronaute femër.

Barry “Butch” Wilmore

Butch është një veteran i dy fluturimeve në hapësirë dhe ka akumuluar 178 ditë në hapësirë. Ai u zgjodh si astronaut nga NASA në korrik 2000 dhe është një kapiten në pension i marinës amerikane.

Në misionin e tij të fundit, ai shërbeu si Inxhinier Fluturimi për Ekspeditën 41 dhe mori komandën e ISS pas mbërritjes së ekuipazhit të Ekspeditës 42. Ai u kthye në Tokë në mars 2015. Gjatë këtij misioni, ai qëndroi 167 ditë në hapësirë dhe kreu katër shëtitje në hapësirë.