Bimët “qajnë” kur nuk ujiten dhe “bërtasin” kur krasiten. Nëse nuk do të kishte ardhur nga Universiteti i Tel-Avivit dhe nuk do të shfaqej në Cell dhe më pas në Nature, lajmi mund të merrej dhe si “fake neës”. Përkundrazi nuk është vetëm i vërtetë, por mund të dëgjojmë edhe zërin e bimëve.
Të pajisur me mikrofona ultra të ndjeshëm, Lilach Hadany dhe studiues të tjerë izraelitë ishin në gjendje të dëgjonin “zërin” e një bime duhani dhe domateje dhe ta regjistronin atë pavarësisht se ishte i padëgjueshëm për njerëzit. Kur krasiteshin ose liheshin pa ujitur për një kohë të gjatë, dy fidanët lëshonin tinguj që, kur shpejtohen, tingëllojnë si “shpërthim kokoshkash”, siç vëren Hadany. Me pak fjalë, jo si kënga e balenave, por në fund të fundit, bimët nuk kanë korda vokale.
Sipas studiuesve, mekanizmi i saktë i emetimit të zërit nuk dihet ende, por vëmendja është përqendruar te ksilema, indi bimor i përbërë nga një lloj “tubash” që bartin ujin dhe lëndët ushqyese nga rrënjët tek kërcelli dhe gjethet. Ne mund ta mendojmë atë si një seri kashtesh në të cilat mund të formohen flluska ajri, të cilat bëjnë një zhurmë kur shpërthejnë. Një shpërthim që nuk dëgjohet dot. Në fakt, këto janë ultratinguj midis 20 dhe 100 kilohertz që janë të padukshëm për veshët tanë (përveç rasteve shumë të rralla, njerëzit ndalojnë në 16 kilohertz), por që mund të dëgjohen nga kafshë të tilla si minjtë e lakuriqët e natës.
Përmes mësimit të makinerive, studiuesit ishin gjithashtu në gjendje t’i interpretonin ato tinguj me 70% saktësi. Me pak fjalë, dy herë nga tre, makinat ishin në gjendje të dallonin nëse bimët po komunikonin me prerjen e një prej seksioneve të tyre apo mungesën e ujit. Jo vetem. Krahas duhanit dhe domates, kur janë të “etur” zhurmojnë edhe gruri (Triticum aestivum), misri (Zea mays) dhe rrushi (Vitis vinifera).
Ky kërkim i ri përshtatet në një kufi të ri të biologjisë që po u afrohet bimëve në një mënyrë të ndryshme nga ajo që bëhej në të kaluarën. Jo më qenie të gjelbra të ngjashme me mineralet, por qenie të gjalla afër kafshëve. Ekipi i Hadany-t, për shembull, ka treguar tashmë se bimët gjithashtu mund të dëgjojnë: një studim i vitit 2019 tregon se disa aguliçe (Oenothera drummondii) lëshojnë një nektar më të ëmbël kur ekspozohen ndaj zhurmës së një blete që fluturon. Mikologët, nga ana tjetër, kanë treguar se mikoriza, rrjeti i gjatë nëntokësor i krijuar nga kërpudhat, i vë pemët në komunikim me njëri-tjetrin, duke lejuar gjithashtu kalimin e lëndëve ushqyese nga një ekzemplar i shëndetshëm në një të ngjashëm më pak të shëndetshëm.
